Η Λένα Πλάτωνος live στο «Κύτταρο»

Η Λένα Πλάτωνος, η Ελληνίδα Laurie Anderson, η πρώτη που άπλωσε σουρεαλιστικά σεντόνια πάνω στις ηλεκτρονικές στέπες της μουσικής της, εμφανίζεται στο Κύτταρο για πέντε διήμερα, για δέκα αποκλειστικές παραστάσεις από τις 29 Απριλίου κάθε Τετάρτη & Πέμπτη.
Πέρσι, τέτοιο ακριβώς καιρό, μια παράξενη αύρα είχε απλωθεί σε ολόκληρη την Αθήνα, με αφορμή την έκδοση των Ημερολογίων της, του δισκογραφικού comeback της από την Οδό Πανός, αλλά και της συναυλίας της στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του φεστιβάλ Αθηνών.
Φέτος, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, επιστρέφει σε μουσική σκηνή για να δώσει νόημα και αισθητική στη νυχτερινή ζωή της πόλης.
Μαζί της επί σκηνής ο Γιάννης Παλαμίδας, συνεργάτης της από το 1981, η Μάρθα Φριντζήλα, η Etten (τη γνωρίσαμε ως τραγουδίστρια του αγγλόφωνου συγκροτήματος Film), η Βικτώρια και ως guest ο Κ. Βήτα. Τις ενορχηστρώσεις υπογράφει η ίδια η Λένα Πλάτωνος με τον Στέργιο Τσιρλιάγκο, σταθερό συνεργάτη της τα τελευταία χρόνια, ο οποίος επίσης επιμελείται τις μίξεις και το programming.
Ένα κανονικό trip στον μουσικοποιητικό κόσμο της πιο τριπαριστής συνθέτριας, με σημείο εκκίνησης την ολοκαίνουργια Red Rosy και ενδιάμεσους σταθμούς το Σαμποτάζ, τις Μάσκες ηλίου, τα Λεπιδόπτερα, το Γκάλοπ, το Μη μου τους κύκλους τάρατε και, βέβαια, τα Ημερολόγια.

Όταν ο Σταμάτης συνάντησε την Άννα...

Απόψε στη ΝΕΤ, στο THE ΣΠΕΙΡΑ ΣΠΕΙΡΑ SHOW, ο Σταμάτης Κραουνάκης υποδέχεται την Άννα Παναγιωτοπούλου... Την περιμένουμε με χαρά αυτή τη συνάντηση... Γιατί τους αγαπάμε πολύ και τους δυο... Δισκογραφικά, τους βρίσκουμε μαζί στο «Έκτο πάτωμα»... Αλλά και στην «Εφημερία»... Επίσης, στο δίσκο του Κώστα Μακεδόνα «Τι είν' η πατρίδα μας», σε παραγωγή Κραουνάκη, η Άννα Παναγιωτοπούλου τραγουδάει ντουέτο με τον Μακεδόνα το τραγούδι του Γιώργου Ζήκα «Ο μπουζουξής».

Θυμάμαι ότι σε μια παλιά ραδιοφωνική του συνέντευξη ο Σταμάτης είχε αναγγείλει ένα δίσκο του με την Άννα Παναγιωτοπούλου. Άραγε, θα γίνει κάποια στιγμή;

Σε προηγούμενη ανάρτηση θα βρείτε όλες τις λεπτομέρειες για την αποψινή εκπομπή...

Ο Γιώργος Σεφέρης για τον Κ. Π. Καβάφη

«…Έξω από τα ποιήματά του ο Kαβάφης δεν υπάρχει. Kαι, καθώς πιστεύω, ένα από τα δυο πρέπει να συμβεί: είτε θα εξακολουθούμε να σχολιάζουμε την ιδιωτική ζωή του, συνεχίζοντας τα ευφυολογήματα μιας επαρχιώτικης νοοτροπίας… είτε, ξεκινώντας από το βασικό χαραχτηριστικό του, την ενότητα, θα κοιτάξουμε τι μας λέει το έργο του… Kαι αφού γίνει αυτό, θα τον τοποθετήσουμε και θα τον νιώσουμε μέσα στην ελληνική παράδοση, ολόκληρη και αδιαίρετη, όχι όπως εκείνοι που βλέπουν ορισμένα φωτεινά της ακρωτήρια μόνο, κάποια λαμπρά κομμάτια, κάποια μεγάλα ονόματα, αλλά όπως εκείνοι που αισθάνουνται τα ψηφιδωτά μιας μικρής βυζαντινής εκκλησιάς, τους Ίωνες φιλοσόφους, τους λαϊκούς στίχους της εποχής των Kομνηνών, τα επιγράμματα της Aνθολογίας, το δημοτικό τραγούδι, τον Aισχύλο, τον Παλαμά, τον Σολωμό, τον Σικελιανό, τον Kάλβο, τον Kαβάφη, τον Παρθενώνα, τον Όμηρο την ίδια στιγμή που ζουν τη σημερινή Eυρώπη και βλέπουν τα χαλασμένα μας τα σπίτια. Tότες, ίσως να μη φανεί τόσο αλλόκοτος·τότες ίσως θα τον ιδούμε, παράξενα, να ενώνεται σιγά - σιγά με τους δικούς του ―όχι τους ιαμβοποιούς και τους σοφιστές― αλλά να ενώνεται και να καταναλίσκεται, ολοένα περισσότερο, μέσα στη ζωντανή παράδοσή μας …».

ο Καβάφης

Σαν σήμερα, στις 29 Απριλίου του 1933, την ημέρα των γενεθλίων του, έφυγε από τη ζωή ο Κωνσταντίνος Καβάφης… Ο ποιητής...

«Σαν έτοιμος από καιρό», τον Καβάφη τον συναντώ νοητά στην Αλεξάνδρεια… Τον ακολουθώ διακριτικά στις βόλτες του… Τον ανακαλύπτω στα νοούμενα των στίχων του και στα υπο-νοούμενα των αισθημάτων του…

«THE ΣΠΕΙΡΑ ΣΠΕΙΡΑ SHOW» με την Άννα Παναγιωτοπούλου

«THE ΣΠΕΙΡΑ ΣΠΕΙΡΑ SHOW», αυτή την εβδομάδα με επίσημη καλεσμένη την Άννα Παναγιωτοπούλου.

Σπείρα καλεί Παναγιωτοπούλου Άννα. Ο χαμός! Σε πρώτη εκτέλεση νούμερο γραμμένο και παιγμένο από την Άννα Παναγιωτοπούλου, με τον τίτλο «Εγώ την γκρίνια δεν τη μπορώ», με παρτεναίρ τον Χρήστο Μουστάκα.
Σκηνές από το «Έκτο Πάτωμα».
«Τραγούδια της λιγούρας», νούμερο της Ελεύθερης Σκηνής σε στίχους Μαριανίνας Κριεζή.
Η Άννα Παναγιωτοπούλου στο τραγούδι «Ο Έλληνας» και στο «Μαμά Γερνάω».
Κι ακόμα: «Στο φούρνο του μπαμπά μου», « Νύχτα Θεά», «Το μαλλί», «Ο Τροχονός», «Ο Κομπέρ».
Μνήμες, αστεία και συγκίνηση μιλώντας με τον Σταμάτη.
Άδεια κατσαρολικά κρεμασμένα στο ταβάνι το σκηνικό κι ο θρόνος στη μέση που λέει ο λόγος.

Πέμπτη 30 Απριλίου στις 23.15 στη ΝΕΤ.

«με τ’ αγόρια…»

Ακούω και το τραγούδι «Πρωτομαγιά», με τη Λιζέττα Καλημέρη… Σε μουσική του Γιώργου Καζαντζή και στίχους του Γιάννη Τσατσόπουλου (αρχικά στο δίσκο «Του έρωτα και τ’ ουρανού» και τώρα στο διπλό cd «δεξιά κι αριστερά»)...
Την ήξερα την «Πρωτομαγιά», αλλά σήμερα το πρωί την ξανάκουσα σαν καινούργια… Εξαιρετικό τραγούδι!

…Να πίνω με τ’ αγόρια
που στεφάνι φόρεσαν την κατηγόρια
ανάθεμά την ώρα που με παίρνεις κατηφόρα
και μισώ το λυτρωμό…

«Μια φορά που ζούσα…»

Ακούω το «Λήσταρχο Νταβέλη» του Σταμάτη Κραουνάκη, γραμμένο για το Διονύση Τσακνή και για το νέο του cd «Οι φίλοι μου είμαι εγώ».
Ακούστε οπωσδήποτε το συγκεκριμένο τραγούδι. Δυνατός Κραουνάκης, με αίμα και καρδιά στους στίχους του και με πολλούς σφυγμούς στη μουσική του…
Τώρα είμαι δικός σου
περιστατικό σου μ’ ονομάζουνε…

Μιχάλη Γκανά, «Γυάλινα Γιάννενα»

Χάραζε ο τόπος με βουνά πολλά
κι ανάτελλε τα ζωντανά του,
καλούς ανθρώπους και κακούς, νυφίτσες,
αλεπούδες, μια λίμνη ως κόρην
οφθαλμού και κάστρα πατημένα.

Θα ’ναι τα Γιάννενα, ψιθύρισα,
στο χιόνι και στον άγριο καιρό
γυάλινα και μαλαματένια.
Κι όσο πήγαινε η μέρα,
σαν το βαπόρι σε καλά νερά,
είδα και μιναρέδες κι άκουσα
τα μπακίρια να βελάζουν.

Τα «Γυάλινα Γιάννενα» είναι από την ομώνυμη ποιητική συλλογή του Μιχάλη Γκανά, εκδόσεις «Καστανιώτη», 1989.

Χριστός Ανέστη

Αντί άλλων δικών μας ευχών για τη Λαμπρή, ένα απόσπασμα από το διήγημα «Στην αγι' Αναστασά» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη:

«Ο ιερεύς έβαλεν ευλογητόν εις το ύπαιθρον, φορέσας μαύρον επιτραχήλι, και ήρχισε να αναγινώσκη την παννυχίδα και το “Κύματι θαλάσσης”, όλα διαβαστά. Είτα ανάψας εντός του θυμιατού μοσχολίβανον, εθυμίασε τους παρεστώτας όλους και ποιήσας απόλυσιν, έβγαλε το μαύρον επιτραχήλι, εφόρεσεν άλλον ιόχρουν μεταξωτόν και λευκόν φαιλόνιον και ανάψας λαμπάδα, στραφείς προς τον λαόν, ήρχισε να ψάλλη μελωδικώς το “Δεύτε λάβετε φως”, μεθ' ο έψαλε, “Την Ανάστασιν Σου, Χριστέ Σωτήρ”…».

Γιώργος Χρονάς, «Το Πέραμα».

Τη μέρα που ήρθα και σε βρήκα
κάτω στο Πέραμα με τους γέρους
στάθηκα δίπλα σου και σου είπα –
θα μας ξεχάσουνε την Πέμπτη
το Σάββατο, το Σάββατο την ίδια ώρα
θ’ αναστηθούμε.

(Από το βιβλίο του «Τα Αρχαία Βρέφη», εκδ. «Άκμων Λογοτεχνία», 1980).

Ντίνος Χριστιανόπουλος, «Τα Πάθη τα Σεπτά».

«Μεγάλη Πέμπτη. Πάλι ο Χριστός θα πλύνει τα πόδια των δώδεκα, και πάλι ο Πέτρος θα του πει “Κύριε, όχι μόνο τα πόδια μου αλλά και όλο μου το σώμα”. Δώδεκα αγάπες είχα κι εγώ στη ζωή μου, μα κανενός δεν αξιώθηκα να πλύνω τα πόδια. Κανένας Πέτρος δε βρέθηκε για μένα.

Ακούω το ευαγγέλιο του μυστικού Σου δείπνου, και ξαφνικά φωτίζομαι: χίλιες φορές καλύτερα που δεν αξιώθηκα. Σκηνές υπέρτατης θυσίας και ταπείνωσης, ας μην τις μαγαρίζει η καύλα μου με απομιμήσεις».

Από τη συλλογή «Νεκρή Πιάτσα» (Ποιήματα - Εκδ. «Διαγωνίου», 1998).

Ντίνος Χριστιανόπουλος, «Μυστικός Δείπνος».

Άλλο δεν επιθύμησα –μονάχα τα
κουρασμένα πόδια σου να πλύνω.
Να 'ναι η κάμαρα ζεστή, κι απ’ τις κουρτίνες
να πέφτει η αντηλιά του δειλινού.
Ευλαβικά τις αρβύλες θα σου βγάλω,
τις λασπωμένες, και ζεστό νερό θα φέρω
μες σε βαθιά λεκάνη, και θα σκύψω
να σε υπηρετήσω ταπεινά.

Μα όταν, σηκώνοντας τα βρώμικα απονέρια,
γεμάτα απ’ την αγάπη μου, αντικριστούμε,
μες στην ανατριχίλα των ματιών μου δε θα βρεις
αυτό που τα απονέρια ετούτα μαρτυρούνε.

Από τη συλλογή «Ξένα Γόνατα».

«Τροπάριο της Κασσιανής»

Στη μνήμη του Μάνου Χατζιδάκι αφιέρωσε η Μαρίζα Κωχ το cd της «Τροπάριο της Κασσιανής - Εγκώμια της Μ. Παρασκευής», που κυκλοφόρησε από τη «Verso». Η τραγουδίστρια αποτυπώνει σε δίσκο ένα από τα πιο δύσκολα και συνάμα πιο μελωδικά τροπάρια της βυζαντινής μας μουσικής κληρονομιάς, το «Τροπάριο της Κασσιανής», το οποίο πρωτοερμήνευσε α καπέλα το ’78 μετά από προτροπή του αξέχαστου συνθέτη.
Στο δίσκο συμμετέχει ο Νίκος Οικονομίδης, που ερμηνεύει με βιολί τα «Εγκώμια της Μ. Παρασκευής».

«Ο Μικρός Επιτάφιος»

«Ο Μικρός Επιτάφιος» είναι ένα έργο του γνωστού συγγραφέα Γιώργου Μανιώτη, που κυκλοφόρησε από την «Ακτή» το Μάρτιο του 1992. Ο Σταμάτης Κραουνάκης έγραψε τη μουσική, η Δήμητρα Γαλάνη τραγούδησε και η ηθοποιός Βέρα Ζαβιτσιάνου (φωτό) αφηγήθηκε με τρόπο σπαραχτικό.

Το εξώφυλλο του «Μικρού Επιταφίου» είναι έργο του ζωγράφου Αλέκου Φασιανού.

Κι όλο μεγαλώνω...

«Κι όλο μεγαλώνω
κι η ζωή σκληρά μ' αλλάζει
με κοιτάζει πονηρά
με σκέρτσο και με νάζι…»

14 Απριλίου 1972 – 14 Απριλίου 2009… Πόσα καλοκαίρια και πόσοι χειμώνες; Δεν έμαθα ποτέ να μετρώ…

Από πού;

Από πού

πάνε

για την άνοιξη;;;

Η Μεγάλη Εβδομάδα

Από το άρθρο του καθηγητή Χρήστου Γιανναρά στη σημερινή «Καθημερινή»:
Ο Ελληνισμός έχει ιστορικά τελειώσει... Σώζεται, ωστόσο, αλλοτριωμένη η πρόταση προκλητικά περιφρονημένη, αλλά ως ενεργός λαϊκή πράξη, στη δραματουργία και στην ποίηση του λατρευτικού εκκλησιαστικού γεγονότος. Και κορύφωμα των εόρτιων κύκλων αυτού του γεγονότος είναι η Μεγάλη Εβδομάδα –από σήμερα ώς και την επόμενη Κυριακή.
Αν κάποιος θέλει να ψηλαφήσει εμπειρικά τη μεταφυσική αναζήτηση ως άθλημα κοινωνίας και όχι ως ιδιωτική αρέσκεια, μπορεί να αξιοποιήσει το λείμμα: Ας ξεχωρίσει μιαν εκκλησιά, όσο γίνεται λιγότερο «εκσυγχρονισμένη». Και να χώνεται εκεί, σε μια γωνιά, εφτά μέρες, πρωί - βράδυ.

Ίσως του χαριστεί η εμπειρία και γεύση της μετοχής.

Νυν και αεί στο «Δεύτερο»

Από τη Μεγάλη Δευτέρα έως και το Μεγάλο Σάββατο στις 5.30 το απόγευμα γνωστοί δημιουργοί, συγγραφείς, ηθοποιοί, μουσικοί αλλά και άνθρωποι καθημερινοί διαβάζουν περικοπές των Ευαγγελίων σε μετάφραση - απόδοση του Γιώργου Παυριανού. Συνδετικός κρίκος ο λόγος του Νίκου Γκάτσου (φωτό), που μέσα από τα τραγούδια ακουμπά στα χριστιανικά κείμενα. Μια νέα παραγωγή του Δευτέρου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας για τη Μεγάλη Εβδομάδα. Αλφαβητικά οι αφηγητές: Γρηγόρης Βαλτινός, Λευτέρης Βογιατζής, Μάρθα Βούρτση, Ελένη Γερασιμίδου, Νίκος Δημητράτος, Κωνσταντίνο Τζούμας, Καρυοφυλιά Καραμπέτη, Λυδία Κονιόρδου, Σταμάτης Κραουνάκης, Όλια Λαζαρίδου, Ηλίας Λογοθέτης, Δήμητρα Ματσούκα, Σμαρώ Στεφανίδου, Σταμάτης Φασουλής, Παύλος Χαϊκάλης, Ρένος Χαραλαμπίδης.

«στο βλέμμα του Νυμφίου»…

«Μαγδαληνή ψυχή μου
που να κρύψω τη ντροπή μου
στο βλέμμα του Νυμφίου
του εσπερινού μου βίου...»

Μεγαλοβδόμαδο...

Μεγαλοβδόμαδο,
ζύγωσε η Ανάσταση...

Ξυδάκης με Γκανά στο Ζαγόρι

Το έργο τους «Γυάλινα Γιάννενα στο πέτρινο Ζαγόρι» θα παρουσιάσουν ο γνωστός συνθέτης Νίκος Ξυδάκης και ο ηπειρώτης ποιητής Μιχάλης Γκανάς σε εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 25 Απριλίου στα Άνω Πεδινά.

Τη φροντίδα της εκδήλωσης στο νέο Εκθεσιακό Κέντρο του χωριού (ώρα 8:30 μ.μ.), έχει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Πανωσουδενιωτών. Προπώληση εισιτηρίων στο βιβλιοπωλείο «Ελευθερουδάκης».

Πληροφορίες στο τηλ.: 6974-937968.

«7 Παρακλήσεις»

Το 1985 κυκλοφόρησαν οι δισκογραφικές «7 Παρακλήσεις». Ο Σταμάτης Σπανουδάκης μελοποίησε -με το δικό του «τρόπο»- και η Ελένη Βιτάλη ερμήνευσε κείμενα από την υμνογραφία, κυρίως, της Μεγάλης Εβδομάδας. Τα ερμήνευσε μοναδικά και συγκινητικά, με καθαρότητα και κατάνυξη:
1. Μυστικός Δείπνος
2. Τον δι’ υμάς Σταυρωθέντα
3. Ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριον
4. Εξελού με Κύριε
5. Ανυμνούμεν Λόγε
6. Ει Αληθώς
7. Κλίνον Κύριε το ους Σου
8. Απόηχος
9. Ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριον

Γράφει ο Σταμάτης Σπανουδάκης: «Οι 7 Παρακλήσεις είναι ένας πολύ προσωπικός δίσκος… Ο λόγος για τον οποίον μελοποίησα αυτά τα κείμενα δεν είναι επειδή με συγκινούν σα λογοτεχνικά κείμενα ούτε ότι σκοπεύω να κάνω κάποια πρόταση για σημερινή εκκλησιαστική μουσική. Απλώς, δεν μπορούσα να βρω καλύτερα λόγια για να εκφράσω την αγάπη μου στο Χριστό από αυτά των ψαλμωδών…».

Η πρώτη δισκογραφική «συνάντηση» του Σταμάτη Σπανουδάκη με την Ελένη Βιτάλη έγινε το 1982 με το άλμπουμ «Κύριε των δυνάμεων», στο οποίο συμμετείχε και ο Γιάννης Κούτρας. Το 1984 ο Σταμάτης Σπανουδάκης έγραψε τη μουσική για την ταινία του Γιώργου Τσεμπερόπουλου «Ξαφνικός έρωτας» και η Ελένη Βιτάλη τραγούδησε εξαιρετικά το τραγούδι των τίτλων: «Έλα λίγο, μόνο για λίγο, ζω και ξαναζώ…».
Ο πρώτος δίσκος με τραγούδια του Σταμάτη Σπανουδάκη για την Ελένη Βιτάλη κυκλοφόρησε το 1988. Τίτλος του: «Και μπήκαμε στα χρόνια». Ο Σταμάτης Σπανουδάκης υπογράφει τη μουσική και τους στίχους στα εννιά από τα δέκα τραγούδια της έκδοσης:

«Χαιρετώ», «Σε παράλογη ταινία θεατής» (σε στίχους του Αντώνη Ανδρικάκη), «Πάμε γι’ άλλες πολιτείες», «Στο Πήλιο», «Είμαι όλα και κανένα», «Και μπήκαμε στα χρόνια», «Αυτά παθαίνει μάτια μου», «Δυο πόρτες έχει η ζωή», «Φωτιά», «Συνάντηση».
Τα τραγούδια «Και μπήκαμε στα χρόνια», «Ξαφνικός έρωτας» και «Αυτά παθαίνει μάτια μου» ηχογραφήθηκαν ξανά με τη φωνή της Ελένης Βιτάλη: Το πρώτο -accapella- στον δίσκο «Το τραγούδι γυμνό» (1992) και τα άλλα δύο -live- στο cd «Προσκήνιο», από τις εμφανίσεις της Βιτάλη στο «Αερικό» την άνοιξη του 2000.

ο ίδιος...

Από τον «Όρκο» της Λίνας Νικολακοπουλου:

Γράψε στην καρδιά σου

μέσα απ' την δική μου καρδιά.

Τα δένδρα ανθίζουν

όπως κάθε χρόνο

το καλοκαίρι έρχεται σαν πλοίο

μονάχα εσύ δεν είσαι πια,

εσύ δεν είσαι ο ίδιος πια...

Κι εγώ δεν είμ' ο ίδιος πια...

«Τραγούδια για μικρές εβδομάδες»

Ο δίσκος κυκλοφόρησε το 1996, σε μουσική και ενορχήστρωση του Δημήτρη Μαρκατόπουλου και στίχους του Χρήστου Παπαδόπουλου. Τραγουδά ο Μανώλης Χατζημανώλης.

Τα τραγούδια των «Μικρών εβδομάδων»:
1. Έναρξη
2. Το δικό μου φεγγάρι
3. Μοναξιά στην εθνική οδό
4. Πρόσχημα (Στίχοι: Γιάννης Τσατσόπουλος)
5. Παναγιά μου
6. Εκ περιτροπής
7. Απόψε άργησα (Συμμετέχει η Γεωργία Ψωμά)
8. Κουρσάρικο
9. Του Καΐρου
10. Βαρύ απωθημένο (Στίχοι: Γιάννης Τσατσόπουλος)
11. Νοσταλγώ
12. Το φάντασμα του κόσμου
13. Αιρετικό

O Δημήτρης Μαρκατόπουλος εμφανίστηκε για πρώτη φορά στους Αγώνες ελληνικού τραγουδιού, που είχαν διοργανωθεί το 1991 στην Καλαμάτα από τον Μάνο Χατζιδάκι. Το 1996 δισκογραφήθηκαν τα «Τραγούδια για μικρές εβδομάδες», ενώ το 2001 κυκλοφόρησαν από το «Σείριο» «Τα τραγούδια του χαμένου ποιητή» του Δημήτρη Μαρκατόπουλου, σε στίχους Χρήστου Παπαδόπουλου και Γιάννη Τσατσόπουλου, με τον Παντελή Θεοχαρίδη.

Μια γνωριμία με το στιχουργό Χρήστο Παπαδόπουλο… σε πρώτο πρόσωπο:
«Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη, σε μια γειτονιά της Άνω Τούμπας το 196... Μέχρι το ’97 κατοικούσα Θεσσαλονίκη. Απο τότε και ως σήμερα κατοικώ στην Αθήνα, όπου κι εργάζομαι ως δάσκαλος σε δημοτικό σχολείο.
Το πρώτο μου στιχάκι το έγραψα σε ηλικία 11 ετών… Τα πρώτα βήματα έγιναν, όταν γνώρισα το Δημήτρη Μαρκατόπουλο, το 1985. Θεωρήσαμε ότι δεν ήμαστε έτοιμοι κι εγκαταλείψαμε την προσπάθεια για να επανέλθουμε δριμύτεροι το 1991. Αποτέλεσμα της συνεργασίας μας περισσότερα απο 100 τραγούδια στο συρτάρι, αλλά και αρκετά βραβεία και δισκογραφικές παρουσίες…
Σημαντική στιγμή που έζησα, ωστόσο, με αφετηρία το τραγούδι, ήταν η γνωριμία μου με τον Μάνο Χατζιδάκι στις 11/11/92, με αφορμή Τα τραγούδια του χαμένου ποιητή, που κυκλοφορούν τελικά εννέα χρόνια αργότερα…».

«Δεκαπέντε Εσπερινοί»

Ο δίσκος κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1964. Το 1998 συμπεριλήφθηκε σε μια κασετίνα, που περιείχε, σε νέα ηχητική επεξεργασία, τέσσερα, ακόμη, έργα του Μάνου Χατζιδάκι: «Το χαμόγελο της Τζοκόντας», «Ο σκληρός Απρίλης του ’45», οι «Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γη» και «Η Άλλη αγορά», όπου ο Νίκος Κηπουργός διασκεύασε μελωδίες του συνθέτη.

Τα μουσικά μέρη του δίσκου:
1. Τα παιδιά του Πειραιά
2. Έγινε παρεξήγηση
3. Νυχτερινός περίπατος
4. Κυρ – Μιχάλης
5. Κάθε κήπος έχει (Οδός Ονείρων)
6. Το πάρτυ
7. Η τιμωρία
8. Υμηττός
9. Το φεγγάρι είναι κόκκινο
10. Ευρυδίκη
11. Κυρ – Αντώνης
12. Φέρτε μου ένα μαντολίνο
13. Ο ταχυδρόμος πέθανε
14. Η πέτρα
15. Το τριαντάφυλλο

Ο Μάνος Χατζιδάκις σημειώνει για τους «Δεκαπέντε Εσπερινούς»:
«Εσπερινός, σημαίνει ευλάβεια Ήλιου, καθώς γυρίζει ευαίσθητος μέσα στην πόλη, γεμάτος από τις αναμνήσεις των ετών, που τέλος γέρνει στο πλάι ν’ αποκοιμηθεί, αφήνοντας τριγύρω του ηχώ φωτός, αποκαλυπτικές διαθέσεις και μια λεπτότατη ευωδιά αγάπης.
Με «Δεκαπέντε Εσπερινούς» συλλέγω την σκορπισμένη ευαισθησία μου και σας την παραδίδω έτσι όπως γεννήθηκε, στ’ αληθινό της βάθρο, εκεί που οι έμποροι δε θα μπορούν να της χαλάν την όψη».

Οι «Δεκαπέντε Εσπερινοί» αποτελούν την ορχηστρική παρουσίαση γνωστών τραγουδιών του Μάνου Χατζιδάκι από τον κινηματογράφο και το θέατρο. Μουσικές από το φιλμ «Ποτέ την Κυριακή» (1, 2, 3), από τη θεατρική «Οδό Ονείρων» (4, 5, 6), από την ταινία «Η Λίζα το ’σκασε» (8), από τη «Στέλλα» (9), από το θεατρικό έργο «Ευρυδίκη» (10), από το «Απόψε αυτοσχεδιάζουμε» (12, 13, 14), από τη «Δόνα Ροζίτα» (15), καθώς και δύο τραγούδια από το δεύτερο και το τρίτο Φεστιβάλ Τραγουδιού (7, 11).

Το εξώφυλλο του δίσκου είναι έργο του Γιάννη Τσαρούχη.

«Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γη»

Ο δίσκος κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το Μάρτιο του 1962 και επανεκδόθηκε, με νέα ηχητική επεξεργασία, το Δεκέμβριο του 1998.

Τα τραγούδια του δίσκου:
1. Το κομπολογάκι (Φτωχό κομπολογάκι μου)
2. Περίπατος (Το Μπαξέ Τσιφλίκι)
3. Το δωμάτιο ενός παιδιού (Μες τον οντά)
4. Ανδρέας Ζέππος (Ο Καπετάν Ανδρέας Ζέππος)
5. Ένα κορίτσι από την Αλεξάνδρεια (Αλεξανδριανή Φελάχα)
6. Η ώρα του αποχαιρετισμού (Πέρα στους πέρα κάμπους)
7. Επιμονή (Φραγκοσυριανή κυρά μου)
8. Ευγενικά παιδιά (Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη)
9. Ένα δειλινό (Χωρίσαμε ένα δειλινό)
10. Ο παλιός δρόμος (Πάλιωσε το σακάκι μου)
11. Το Χατζηκυριάκειο
12. Όταν ανάψουν οι φωτιές (Όταν συμβεί στα πέριξ)
13. Απ’ της Ζέας το λιμάνι
14. Το τραγούδι του γέρο - ναύτη

Γράφει ο Μάνος Χατζιδάκις:
«Ο τίτλος του έργου, μου βγήκε μέσα από το δεύτερο στίχο της Έρημης Χώρας* του Έλιοτ, που πρωτογνώρισα το 1943 στη θαυμαστή μετάφραση του Γιώργου Σεφέρη. Ήμουν δεκαοχτώ χρονώ και ως τα είκοσί μου, που τελείωσε ο πόλεμος, ανακάλυπτα την Μεσόγειο, τον Ήλιο, τον Χριστό, την Ελλάδα και τα Ρεμπέτικα. Κάτι περίεργες και πρωτοφανέρωτες για μένα μελωδίες, μου κινήσαν την προσοχή και με φέρανε σε περιοχές πιο αυστηρές και πιο αληθινές.
Μπήκα μέσα σε μικρά μαγαζιά, απίθανα κρυμμένα κι απλησίαστα, σε χώρους μυσταγωγικούς, με κείνη την τολμηρή αστοχασιά της νεότητας, μαγεμένος από τα γυάλινα κεντήματα των μπουζουκιών, από τον επίμονο και διαπεραστικό ήχο του μπαγλαμά, θαμπωμένος από το μεγαλείο και τη βαθύτητα των μελωδικών φράσεων, ξένος, μικρός κι αδύναμος, πίστεψα με μιας πως το τραγούδι αυτό που άκουγα, ήταν δικιά μου, μια ολότελα δικιά μου υπόθεση.
Τον ίδιο καιρό, ο Τσαρούχης μου συνειδητοποιούσε το λυρισμό της γειτονιάς μου, ο Ελύτης τη λατρεία του Ελληνικού Ήλιου και ο Σεφέρης με τον Γκάτσο τη δυσκολία και τη σοφία της Ελληνικής γης, ενώ το υγιές ένστικτό μου με οδηγούσε μακριά από τη ρηχότητα των πολιτισμένων ελαφρών μας τραγουδιών ή από τη Βαλκανική Ρωμιοσύνη της σοβαρής μας μουσικής.
Τα μπουζούκια τότε, στα μικρά και χωρίς αξιώσεις κέντρα τους, δεν είχαν φωτεινές επιγραφές από Νέον, δεν είχαν βεντέτες και ονόματα ηχηρά, δεν παρίσταναν τους Έλληνες για τους Τουρίστες, αλλά με σεμνότητα, με λάμπες πετρελαίου πολλές φορές, λειτουργούσαν απλά και ξεδίπλωναν με φανταστική δύναμη, μεράκια, βιώματα και πάθη, γνησίως Ελληνικά.
Το 1949, πρωτομίλησα γι’ αυτά τα τραγούδια, με φανατισμό και με αφέλεια, αλλά και με ιδέες και τόλμη, σε μια σειρά διαλέξεων που οργάνωσε το Θέατρο Τέχνης**. Κανείς δεν με πίστεψε, όμως όλοι συγχώρησαν τη νεανικότητά μου. Το 1950, παρουσίασα τις Έξι Λαϊκές Ζωγραφιές. Όλοι νόμισαν πως εξευγένισα επιτυχώς τα μπουζούκια, χωρίς να σκεφθούν πως, ποια ανάγκη μπορούσε να με οδηγήσει στο να εξευγενίζω τραγούδια μη ευγενή, γιατί να διοχετεύω το οποιοδήποτε ταλέντο μου στην υπηρεσία μιας μουσικής, που για να υπάρξει, είχε την ανάγκη μου. Είχαν και πάλι λάθος. Η επιτυχία όμως των Έξι Λαϊκών Ζωγραφιών, ξύπνησε τους εμπόρους, τα ελαφρά θέατρα, τους μικροπρεπείς μουσικούς, τη βαθμιαία αναπτυσσόμενη τουριστική επιδίωξη, το εύκολο Ελληνικόν μένος των διεθνών μας προσωπικοτήτων, ώσπου ήρθε η ταινία Ποτέ την Κυριακή και στάθηκε η χαριστική βολή σ’ αυτό που υπήρξε κάποτε το λαϊκό τραγούδι.
Σήμερα, ύστερα από είκοσι χρόνια, σαν προσευχή, θέλησα να κάμω αυτόν τον δίσκο και νομίζω πως πέτυχα να ξαναζωντανέψω όλο εκείνο το μελωδικό υλικό, που χρόνια τώρα διατηρούσα μέσα μου και συγχρόνως να εκφράσω όλη την εφηβική ευαισθησία ενός Νέου Έλληνα με παράδοση, μαζί με κείνη τη λεπτή κι ανοιξιάτικη θρησκευτική ατμόσφαιρα του Επιταφίου. Μαζί κι ο Έλιοτ με τον Τσαρούχη, που ζωγράφισε το εξώφυλλο, συνθέτουν την αληθινή νεανική μου ευαισθησία και ζωγραφίζουν μ’ όλες τις αποχρώσεις μια λιτανεία από εντατικές στιγμές. Η φιλοδοξία μου ήταν να φτιάξω ένα έργο, για όλους τους αληθινούς Νέους. Για τους γενναίους, τους ελεύθερους και δυνατούς, όπως θα έλεγε ο Εγγονόπουλος την εποχή εκείνη».

Στις «Πασχαλιές μέσα από τη νεκρή γη», ο Μάνος Χατζιδάκις παρουσίασε σε ορχηστρική μορφή λαϊκά τραγούδια του Γιώργου Μητσάκη (1), του Βασίλη Τσιτσάνη (2, 9, 10, 12), του Σπύρου Περιστέρη (3), του Γιάννη Παπαϊωάννου (4, 13), του Δημήτρη Σέμση (5), του Μάρκου Βαμβακάρη (7) και του Μπαγιαντέρα (8, 11). Συμπεριέλαβε, επίσης, ένα παραδοσιακό της Δωδεκανήσου (6) και ένα δικό του τραγούδι από το «Παραμύθι χωρίς όνομα» (14).

*Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας
Μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές, σμίγοντας
Θύμηση κι επιθυμία, ταράζοντας
Με τη βροχή της άνοιξης ρίζες οκνές…
Η αρχή από την «Έρημη Χώρα» του Έλιοτ, σε μετάφραση του Γιώργου Σεφέρη, πρώτη έκδοση, «Ίκαρος», Ιούλιος 1936.

**«Το ρεμπέτικο κατορθώνει, με μια θαυμαστήν ενότητα, να συνδυάζει το λόγο, τη μουσική και την κίνηση. Από τη σύνθεση μέχρι την εκτέλεση, μ’ ένστικτο δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την τριπλή αυτή εκφραστική συνύπαρξη, που ορισμένες φορές, σαν φτάνει τα όρια της τελειότητος, θυμίζει μορφολογικά την αρχαία τραγωδία… Ποιος ξέρει τι καινούργια ζωή μας επιφυλάσσουν τα νωχελικά κι απαισιόδοξα 9 / 8 για το μέλλον. Όμως εμείς, στο μεταξύ, θα ’χουμε νιώσει πλέον για τα καλά την δύναμή τους. Και θα τα ακούμε, πολύ φυσικά και σωστά, να υψώνουν τη φωνή τους στον άμεσο περίγυρό μας και να ζουν για να ερμηνεύουν τον βαθύτερο εαυτό μας».
Απόσπασμα από την ιστορική ομιλία του Μάνου Χατζιδάκι για το ρεμπέτικο.

Η Πολυδούρη

Σαν σήμερα, την Πρωταπριλιά του 1902, είδε το πρώτο φως της ζωής της η Μαρία Πολυδούρη. Η ποιήτρια. Η φεμινίστρια. Η δημόσιος υπάλληλος...
Έγραψε δύο ποιητικές συλλογές («Οι τρίλιες που σβήνουν», «Ηχώ στο χάος») κι ένα ημερολόγιο.
Αναμφίβολα, η ζωή της και η ποίησή της θα ήταν αλλιώς, αν δε συναντούσε στο δρόμο της τον Καρυωτάκη…
Έφυγε από τη ζωή Απρίλη μήνα, στις 29, του 1930. Στα 28 της χρόνια...

Την Πολυδούρη τη μελοποίησαν πολλοί, από το Γιάνννη Σπανό μέχρι το Δημήτρη Παπαδημητρίου... Το ποίημά της «Ποιος ξέρει», μελοποιημένο από το Μίλτο Σελητσανιώτη, τραγούδησαν μαζί η Νατάσσα Μποφίλιου με την Ελεονώρα Ζουγανέλη στη «Δεύτερη ακρόαση» της «Μικρής Άρκτου».

Απρίλης σήμερα

Καλό μήνα!!!