26 Αυγ 2014

Στο «Χάραμα»...



«Το ΧΑΡΑΜΑ ήταν πάντα εκεί. Δίπλα στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, μέσα στα δέντρα. Ένα κέντρο μακριά απ’ το κέντρο, αλλά μέσα στην καρδιά όλων αυτών που πέρασαν μία νύχτα της ζωής τους σ’ αυτό το χώρο.
Ακούγοντας τον Τσιτσάνη, τη Μπέλλου, τον Παπαϊωάννου, ήσουν παρών κι αυτόπτης μάρτυς της ιστορίας που γραφόταν κάθε λεπτό και που αργότερα έγινε μύθος κι απ’ αυτό το μύθο κρατιόμαστε ακόμα κάθε φορά που το παρόν δε μας αρκεί για μέλλον».
Τάδε… έγραψε η Λίνα Νικολακοπούλου σ’ ένα ένθετο σημείωμά της στο δίσκο της Δήμητρας Γαλάνη με αποσπάσματα από το δεύτερο μέρος των εμφανίσεών της στο «Χάραμα», εν έτει 1996.
Στο «Χάραμα» του Βασίλη Τσιτσάνη. Στο «Σκοπευτήριο». Που έγινε δίσκος. Και κυκλοφόρησε πριν από τριάντα ακριβώς χρόνια τέτοια εποχή, τον Αύγουστο του 1975. Με λαϊκά τραγούδια γραμμένα από τον Βασίλη Τσιτσάνη και ερμηνευμένα από τον ίδιο, τη Βίκυ Μοσχολιού, τη Δήμητρα Γαλάνη και τη Λιζέττα Νικολάου.


Εκεί, στο «Χάραμα», ο Τσιτσάνης συνάντησε τη Σωτηρία Μπέλλου. Που άφησε την τελευταία της πνοή στις 27 Αυγούστου του 1997, δυο μέρες πριν συμπληρώσει τα 78 της χρόνια. Τσιτσάνης και Μπέλλου τραγούδησαν στο «Χάραμα» για μια ολόκληρη δεκαετία, από το 1973 μέχρι το Δεκέμβριο του 1983, όταν ο Τσιτσάνης ανέβηκε για τελευταία φορά στο πάλκο, ένα μήνα πριν το θάνατό του, στις 18 Ιανουαρίου του 1984.
Να αναφέρουμε, για την ιστορία, ότι στο «Χάραμα» η Μπέλλου δούλεψε μόνη της ένα χειμώνα μετά το θάνατο του Τσιτσάνη (1984 – ’85) και επέστρεψε εκεί για μια ακόμη σεζόν, το 1987.
Ωστόσο, η σχέση της Μπέλλου με το συμπατριώτη μας συνθέτη (ο πατέρας του Τσιτσάνη κατάγονταν από το Ζαγόρι) χρονολογείται από πολύ παλιά. Ουσιαστικά, άρχισε το 1947.


Το Δεκέμβριο της χρονιάς εκείνης, η Σωτηρία Μπέλλου ηχογράφησε στην «Κολούμπια» δύο τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη: «Όταν πίνεις στην ταβέρνα» και «Το παιδί που είχες φίλο». Παράλληλα, ανέβηκε μαζί του στο πάλκο, στην ιστορική ταβέρνα του «Τζίμη του χοντρού», στην οδό Πατησίων. Όμως, η επί σκηνής συνύπαρξή της με τον Τσιτσάνη δεν κράτησε πολύ. Έμειναν μαζί στου «Τζίμη του χοντρού» μόνο για μερικούς μήνες. Σύμφωνα με μαρτυρία της Μπέλλου, η ίδια κάποιο βράδυ δέχτηκε επίθεση από μια ομάδα παρακρατικών και, μετά απ’ αυτό, αποχώρησε χτυπημένη και θυμωμένη. Τσιτσάνης και Μπέλλου ξαναβρέθηκαν μετά από 25 ολόκληρα χρόνια, λίγο μετά τις αρχές του εβδομήντα, στο μυθικό, πια, «Χάραμα».
Υπάρχει, όμως, η δισκογραφία. Όπου η Σωτηρία Μπέλλου, στην πενταετία 1947 – 1952, ηχογράφησε πάνω από 120 τραγούδια σε δίσκους 78 στροφών, τα περισσότερα με τον Βασίλη Τσιτσάνη: «Συννεφιασμένη Κυριακή» (με τον Πρόδρομο Τσαουσάκη), «Σ’ έχω κάνει πέρα», «Κάνε λιγάκι υπομονή», «Πέφτεις σε λάθη», «Σαν απόκληρος γυρίζω»…
Να ξαναγυρίσουμε, όμως, στο «Σκοπευτήριο» και στα τραγούδια του δίσκου:
1.    ΤΗΣ ΓΕΡΑΚΙΝΑΣ ΓΙΟΣ
2.    ΤΟ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙ ΣΤΟ ΣΦΥΡΙ
3.    ΜΑΥΡΟΜΑΤΑ
4.    ΝΟΣΤΑΛΓΙΑ
5.    Ο ΓΛΕΝΤΖΕΣ
6.    ΤΟ ΦΙΛΝΤΙΣΙ ΚΟΜΠΟΛΟΓΑΚΙ ΜΟΥ
7.    Η ΣΚΙΑ ΜΟΥ ΚΙ ΕΓΩ
8.    ΑΣΤΡΟΦΕΓΓΙΑ
9.    Ο ΤΑΚΑΤΖΙΦΑΣ
10.    ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ
11.    ΠΟΥ ΝΑ ΠΩ ΤΑ ΒΑΣΑΝΑ ΜΟΥ
12.    ΜΟΥ ΠΗΡΑΝ ΚΑΙ ΤΑ ΡΕΣΤΑ ΜΟΥ

Δύο από τα παραπάνω τραγούδια, η «Νοσταλγία» σε στίχους του Τσιτσάνη και «Η σκιά μου κι εγώ» σε στίχους του Κώστα Βίρβου, ηχογραφήθηκαν εκ νέου από τη Δήμητρα Γαλάνη στο δίσκο της «Μ’ ένα γλυκό αναστεναγμό», που κυκλοφόρησε το 1992, είκοσι τρία χρόνια μετά τη συμμετοχή της στο «Σκοπευτήριο».
Στο ένθετο της έκδοσης η Δήμητρα Γαλάνη γράφει… «Μ’ ένα γλυκό αναστεναγμό»:
«Βασίλη Τσιτσάνη σ’ ευχαριστώ για ό,τι έμαθα κοντά σου και μέσα από το έργο σου. Ψάχνοντας από τότε, σχεδόν την κάθε νότα, την κάθε λέξη που έχεις γράψει, μπόρεσα να ανακαλύψω τον πλούτο της λαϊκής μας παράδοσης, την παγκοσμιότητα της μουσικής σου…».